Nachtschade: weet wat je eet

Augustus 2019

Nachtschades: Weet wat je eet.

Een vraag uit de praktijkkamer van gezonde voeding praktijk:

“Ik hoor zo vaak dat je nachtschades moet vermijden maar waarom eigenlijk en trouwens wat zijn eigenlijk nachtschades”.

Nachtschades zijn voedingsmiddelen die antinutriënten bevatten > anti nutriënten zijn componenten die van nature in nachtschades zitten > anti- nutriënten bevatten geen voedingswaarde > antinutriënten hebben vaak een negatieve werking op onze gezondheid > antinutriënten zijn er in verschillende soorten > antinutriënten in nachtschade heet saponine > nachtschades zijn rijk aan saponine > nachtschades zijn: aardappelen, tomaten, aubergines, paprika’s, pinda’s.

Laten we in deze blog eens kijken of we helder kunnen krijgen wat er nu precies aan de hand is met die nachtschades en saponines en waarom ik er zo vaak voor waarschuw in mijn praktijk.

 

Nachtschades: Weet wat je eet.

Saponine in nachtschade wat is het eigenlijk?

Saponine ontleed zijn naam aan sapo wat zeep betekent. Saponine is dus een zeepachtig stofje wat in het voedingsmiddel zelf wordt aangemaakt met het doel om de plant op natuurlijke wijze te beschermen voor insecten. Door zijn zeepachtige samenstelling heeft het de eigenschap dat het gaat schuimen. Tegen dit schuimen is ons darmepitheel op den duur niet bestand. We krijgen er darmklachten van met uiteenlopende symptomen als opgeblazen gevoel, winderigheid, boeren, obstipatie, diarree en algehele malaise van niet fit voelen en buikpijn.

Als je dit zo leest zou je er toch toe geneigd zijn nooit meer nachtschade te eten maar dat is ook wat rigoureus en kort door de bocht want:

Nachtschade bevatten naast de antinutriënten ook nutriënten. Nutriënten dat zijn de componenten die juist voedingswaarde bevatten en goed zijn voor je gezondheid.

Ja daar gaan we weer. Waar kiezen we nu voor? Eten we bijvoorbeeld wel de tomaat met zijn gezonde nutriënten en nemen we de saponine op de koop toe en ach dan maar even last van de darm. Liever heb ik niet dat je er zo gemakkelijk over denkt.

Hoor ik je ook al denken en in mijn praktijk vaak zeggen “er zijn toch zoveel mensen die elke dag aardappelen eten en geen last hebben van de darmen”. Ja dat zal vast zo zijn en hoor je mij niet bestrijden. Wel heb ik op basis van inzichten daarover een uitleg: klachten zijn afhankelijk van de sterkte van jouw darm en of de schade is nog niet opgemerkt en of nog niet in relatie gebracht met het eten van de nachtschade producten. Zo heeft de één echt “nog” geen last en kan de ander na mijn uitleg de klachten plotsklaps duiden en blijven uitzonderingen altijd de regel bevestigen.

Hoe minder nachtschade je eet hoe beter zorg je voor je darm.

Je darmwand is opgebouwd uit darmcellen en vormt het zogenaamde darmepitheel. De buitenste laag van dat darmepitheel is opgebouwd uit heel veel darmvlokken. De darmcellen zijn op hun beurt allemaal met verbindingsstukjes aan elkaar. Die verbindingen heten de zogenaamde tight- junctions. Vergeet dit moeilijke woord maar gelijk maar vergeet niet dat het allereerst en vooral belangrijk is dat de verbindingstukjes van je darmcellen intact blijven.

Zoveel te meer intacte darmcelverbindingen des te gezonder is je darm.

Een gezonde darm is van essentieel belang omdat de darm één van de belangrijkste barrières van ons lichaam is. Dat bekent dat de darm onder anderen de belangrijke functie heeft om ervoor zorgen dat de goede stofjes in de bloedbaan worden opgenomen en de slechte stofjes niet de darmwand passeren en  met de ontlasting worden uitgescheiden. Als nu die verbindingsstukjes stuk zijn dan gaan er stofjes de bloedbaan in die we eigenlijk niet willen en dat veroorzaakt ten einde klachten en ziektes wat we vaak een lekkende of spastische darm noemen.

Herken je al dan niet deze klachten en heb je misschien al de diagnose gekregen met het behandeling advies “hier moet je mee leren leven” laat je dan verleiden om deze blog verder aandachtig te lezen en te ontdekken wat de kleinste aanpassing in je voedingspatroon wellicht al de grootste verbetering kan geven.

Te vaak en te veel eten van nachtschades is een minder goed keuze voor het intact houden van je darmbarrière en dus je gezondheid.

Met onze eetgewoonten kunnen we daar zelf heel veel aan doen.

1 Daarvoor mijden we de saponine uit de nachtschades.

2 Vervangen we de aardappel door de zoete bataat, de pinda voor een handje vol noten en de aubergine voor een courgette als goed alternatief.

3 Verwijderen we de saponine uit de tomaat en paprika. Het mooie aan de tomaat en paprika is dat de saponine zit in het witte deel van de vrucht. Door het wegsnijden van de zaadlijst uit de paprika en het verwijderen van de witte punt uit de tomaat zijn de saponines weg. Zongerijpte tomaatjes hebben veelal geen witte punt dus geen saponine.

Om te onthouden

  • Gezonde darm is een gezonder lichaam > gezonde darm is een gezond darmepitheel > gezond darmepitheel is intacte darmcelverbinding > intacte darmcelverbinding is optimale barrière en bescherming voor je lichaam.
  • Saponines uit de nachtschades zijn zeepachtige stofjes en hebben de eigenschap om de verbindingsstukken van de darmcellen te beschadigen.
  • Voorkom schade aan de darmcelverbindingen door nachtschades te vermijden of waar mogelijk anders te bereiden.
  • Luister nog beter naar de signalen van je lichaam en leer de nachtschade problematiek vroegtijdig herkennen.

Mijn cliënt kreeg uitleg waarbij ik een soort gelijk tekeningetje maakte, kwartjes vielen gelijk. Met een paar simpele voeding aanpassingen zijn de klachten gereduceerd tot niet meer aanwezig. Een mooie praktijkervaring hoe het snel anders kan.

In deze blog slechts een tipje van het antinutriënt saponine. Een volgende keer borduren we door op antinutriënten. Simpele en nuttige tips om de anti nutriënten te ondermijnen passeren in de volgende blog.